Gebruik van inkten voor het zeefdrukken
Een zeefdrukinkt heeft enkele bijzondere eigenschappen. Aan die eigenschappen ontleent de zeefdruk ook voor een belangrijk deel zijn bestaansrecht. Door middel van het zeefdrukprocédé kan vrijwel elke inkt, verf, pasta of vloeistof worden bedrukt. Terwijl met de andere drukprocédé meetal alleen papier, soms plastic bedrukt kan worden, kan men met zeefdruk in principe elk materiaal van een zeer dikke of dunne inktlaag voorzien. Men drukt behalve op papier, karton, plastic met evenveel gemak op hout, textiel, metaal, glas of keramisch materiaal. Er zijn zelfs banketbakkers die taarten bezeefdrukken met chocolade-inkt, er zijn lichtgevende inkten, inkten met bloemengeur en elektrische stroom geleidende inkten. Geen ander drukprocédé kent zo’n grote verscheidenheid aan drukinkten als de zeefdruk.
Een zeefdrukinkt die geschikt is voor het bedrukken van papier is echter niet of minder bruikbaar voor het bedrukken van kunststof. Een drukinkt voor glas is anders van samenstelling dan een drukinkt voor textiel.
Het assortiment zeefdrukinkten ken naast verschillende inktsoorten ook nog een verschillende inktsoorten ook nog eens verschillende inkttypen: matte, satijnglazende, hoogglanzende en transparante inkten.
Opbouw van de inkt voor zeefdrukken
Het behoort tot de taak van de inktfabrikant de bestanddelen van de zeefdrukinkt zo te kiezen, dat de inkt naast goede verwerkingseigenschappen zoals mengbaarheid, drukbaarheid en vloeibaarheid, ook goede gebruikseigenschappen zoals lichtechtheid, wrijfechtheid of wasechtheid bezit. De verschillende kleuren moeten goed met elkaar gemend kunnen worden, de inkt mag de mazen van het zeefdrukgaas niet verstoppen en de inktlaag dient mooi egaal op te drogen. De inkt moet zo goed mogelijk bestand zijn tegen verkleuring door de inkwerking van zonlicht, de inkt moet goed aan het materiaal hechten en bestand zijn tegen water en zelfs wassen. Uit een groot aantal grondstoffen moet de fabrikant juist die stoffen kiezen waarmee een bruikbare ink tegen redelijke prijs kan maken. De voornaamste bestanddelen die voor de fabricage van een zeefdrukinkt worden toepast zijn:
- Kleurgevende stoffen
- Bindmiddelen
- Oplos- en verdunningsmiddelen
- Hulpstoffen
De kleurgevende stoffen voor zeefdrukken
Kleurgevende stoffen voor zeefdrukinkten kunnen onderverdeeld worden in kleurstoffen en pigmenten. Onder kleurstoffen verstaan we stoffen die het opgeloste kleurende bestanddeel van de inkt uitmaakt. Kleurstof lost dus op, zoals suiker in water oplost.
Pigmenten zijn vaste kleurstofdeeltjes, tot enkele mikrometers groot, die het onopgeloste kleurende bestanddeel van de inkt uitmaken. Pigmenten worden meer toegepast in grafische zeefdrukinkten, terwijl kleurstoffen meer in echte textiel-zeedrukinkten worden gebruikt. Meestal worden organische pigmenten toegepast voor de zeefdruk. Organische pigmenten onderscheiden zich van anorganische pigmenten door hun chemische opbouw en omvatten veel meer kleuren dan anorganische pigmenten(uitgezonderd witte pigmenten)
Toevoeging van pigment beintvloedt:
- De dekkracht van de inkt
- De kleurkracht van de inkt
- De vulkracht van de inkt
- Bepaalde andere eigenschappen van inkt